Toscaans brood: il pane Toscano

Wanneer je voor het eerst bij de bakker in Toscane langsgaat kun je niet naast de rustieke witte broden met dikke korsten kijken.

Ze zien er heerlijk uit en daarom zul je wellicht ontgoocheld zijn wanneer je er voor de eerste keer van proeft. Je merkt onmiddellijk op dat er iets fout is met het brood, er zit namelijk geen zout in. Hiervoor zijn 2 verklaarbare redenen:

  1. Op zout moest belasting worden betaald en de bakkers weigerden dit door geen zout te gebruiken in hun brood.
  2. De kaas, hesp of salami waarmee het brood belegd wordt, heeft een krachtige gezouten smaak en compenseert het ongezouten brood.

Inwoners van Toscane noemen het brood ‘sciocco’ wat feitelijk dom betekent. Zie je ergens in Italië pane Toscano te koop houd er dan dus rekening mee dat het zoutloos is. Wil je een normaal gezouten brood vraag dan naar een ‘Pane salato’.

DOP erkenning (denominazione di origine protetta)

Toscaans brood heeft van Europa in 2016 de DOP erkenning gekregen en bestaat slechts 3 ingrediënten: steengemalen meel, water en natuurlijke gist. Voor het in de houtoven gaat wordt het ingewreven met olijfolie waardoor het zijn dikke korst krijgt. Door de afwezigheid van zout is het brood de dag erna al hard maar het schimmelt niet en kan zelfs weken lang bewaard worden.

Dit oude harde brood wordt als basis gebruikt in heel wat typische Toscaanse streekgerechten zoals pappa al pomodoro (tomaten broodsoep), ribollita (brood – groentensoep) en panzanella (brood – groentensalade) of simpelweg geroosterd met verse olijfolie of met tomaatjes (de bruschette of crostini).

pappa al pomodoro

bruschetta all’olio d’oliva

Ook wordt het bij de antipasti (voorgerechten) in een mandje geserveerd. Dit wordt dan gewoonlijk aangerekend als pane e coperto (brood en bestek) dat onderaan het menu in kleine lettertjes staat en je als toeslag wordt aangerekend bij de rekening.